خروپف و روش های پیشنهادی درمان آن

چرا خروپف می کنیم؟

خروپف و قطعی تنفس یکی از رایج ترین مشکلاتی است که کیفیت خواب افراد را کاهش می دهد و همچنین بر آرامش خواب اطرافیان نیز تاثیرگذار است. خروپف زمانی اتفاق می افتد که در هنگام تنفس و عبور جریان هوا از مجرای تنفسی، بافت های شل شده گلو دچار لرزش می شوند و صدای بلند و ناراحت کننده ای را ایجاد می کنند. به طور کلی خروپف ممکن است دلایل زیر را داشته باشد.

• آپنه تنفسی(قطعی تنفسی)
• اضافه وزن
• ناهنجاری در در دهان، بینی یا گلو
• کم خوابی
• عوامل دیگر مانند مناسب نبودن مکان خواب، مصرف الکل و…

در موارد ساده تر، با رعایت یک سری اصول مانند کاهش وزن، تغییر عادات خواب و … می توان شدت خروپف را کاهش داد.

اما در مواردی که فرد دچار آپنه یا انسداد راه تنفسی در هنگام خواب است، بهتر است با مراجعه به پزشک و انجام تست خواب، در صورت نیاز با استفاده از تجهیزات پزشکی کمک تنفسی، اقدام به رفع این مشکل کند.

سه نوع آپنه تنفسی وجود دارد

• آپنه تنفسی انسدادی: زمانی رخ می دهد که ماهیچه های گلو در حالت ریلکس هستند و مسیر تنفسی را مسدود می کنند. این مدل متداول ترین نوع آپنه می باشد.
• آپنه تنفسی مرکزی: زمانی رخ می دهد که مغز فرمان مناسب را در هنگام تنفس به ماهیچه ها نمی فرستد.
• آپنه تنفسی مخلوط: زمانی رخ می دهد که بیمار هر دو مشکل آپنه مرکزی و انسدادی را با هم داشته باشد.

برای تشخیص آپنه های تنفسی و یا به طور کلی تشخیص مشکلات هنگام خواب، با تجویز پزشک، پلی سومنوگرافی یا تست خواب انجام می شود. پزشک متخصص براساس نتایج این تست تشخیص می دهد که آیا بیمار به تجهیزات پزشکی کمک تنفسی نیاز دارد یا خیر و اگر نیاز دارد به چه دستگاهی و با چه تنظیماتی نیاز دارد. به طور کلی برای رفع مشکل آپنه در هنگام خواب دستگاه سی پپ و در موارد حاد تر دستگاه بای پپ تجویز می شود.

دستگاه سی پپ

دستگاه سی پپ دستگاهی است که با عمال فشار هوای مثبت، بیمار را در هنگام عمل دم یاری می دهد. این دستگاه از مجموعه تجهیزات پزشکی تنفسی است و یک حالت ساده شده از دستگاه ونتیلاتور است که به دلیل کاربرد گسترده ای که در درمان آپنه تنفسی دارد به صورت یک دستگاه مجزا ساخته شده و عرضه می شود.

فشار هوایی که دستگاه سی پپ اعمال می کند، بر اساس اطلاعاتی که از نتیجه تست خواب بدست آمده است تنظیم می شود. دستگاه سی پپ با اعمال فشار هوای مثبت و پیوسته، آپنه انسدادی بیمار را که بر اثر گرفته شدن مجرای تنفسی ایجاد می شود باز می کند و عمل دم اتفاق می افتد. این دستگاه دارای سه قسمت اصلی است:

• کمپرسور: وظیفه این قسمت دریافت هوا و فشرده کردن آن جهت انتقال به بیمار است.
• رطوبت ساز و گرم کن: این قسمت از دستگاه کمک می کند تا هوای مرطوب به بیمار برسد و بیمار احساس خشکی در مجرای تنفسی نکند.
• ماسک سی پپ و لوله های رابط: وظیفه انتقال هوای فشرده از دستگاه به بیمار بر عهده لوله های رابط و ماسک است.

نکته ای که به آن باید توجه کرد این است که دستگاه سی پپ تولید اکسیژن نمیکند و فقط از هوای محیط برای اعمال فشار هوا استفاده می کند. بنابراین نباید با دستگاه اکسیژن ساز که برای اکسیژن تراپی استفاده می شود اشتباه گرفته شود. چنانچه تعداد آپنه های تنفسی بیمار بالا باشد و اکسیژن خون از حد مجاز کمتر شود، ممکن است دستگاه سی پپ پاسخ گوی نیاز بیمار نباشد. در چنین مواردی دستگاه بای پپ تجویز می شود:

دستگاه بای پپ

دستگاه بای پپ نیز یک حالت از دستگاه ونتیلاتور است که به صورت یک دستگاه مجزا هم در بیمارستان و هم در منزل استفاده می شود و بیمار را در عمل دم و بازدم یاری می دهد. بیمارانی که دچار مشکلاتی مانند COPD یا اختلال مزمن قطعی تنفس، آپنه تنفسی انسدادی و مرکزی، ALS، بیماری های قلبی عروقی و … هستند، ممکن است به این دستگاه نیاز پیدا کنند.

دستگاه بای پپ هم در عمل دم و باز دم به بیمار کمک می کند به این ترتیب که دستگاه در دو سطح فشار هوا تنظیم می شود. ابتدا در هنگام دم یک فشار مثبت دمی ایجاد می کند(ipap) و راه تنفس را باز می کند و سپس در هنگام بازدم فشار کاهش می یابد(epap) تا بیمار در عمل بازدم کمک شود. بنابراین بای پپ کار دستگاه سی پپ را می تواند انجام دهد، اما عکس این مطلب درست نیست.

اجزای دستگاه بای پپ مشابه با سی پپ است و سه قسمت اصلی دارد. ماسک دستگاه می تواند هم به صورت نازال بینی(Nasal) و هم به صورت تمام صورت(Full-face) باشد که بسته به سایز صورت افراد باید تهیه شود.

در هنگام خرید دستگاه سی پپ و بای پپ به دلیل هزینه بر بودن و ارتباط مستقیم این دستگاه ها با سلامت بیمار، باید دقت شود تا حتما دستگاه بر اساس تجویز پزشک و با مشورت مهندسین تجهیزات پزشکی نصب و استفاده شود تا در صورت بروز هر نوع مشکلی، نیاز بیمار در سریع ترین زمان ممکن برطرف شود.

رویش مدیا